ගෝලීය න්‍යෂටික අවි සංචිතය ඉදිරි වසර කිහිපයේදී ඉහළ යාමට හැකියාවක් පවතින බව නවතම වාර්තාවකින් අනාවරණය වේ.
ලොව පුරා අවි ආයුධ සම්බන්ධනේ සමීක්ෂණ කරනු ලබන ස්ටොක්හෝම් ඉන්ටනැෂනල් පීස් රිසර්ච් ආයතනය විසින් නිකුත් කළ නවතම වාර්තාව මගින් මේබව අනාවරණය වී ඇත.
ඒ අනුව සීතල යුද්ධයෙන් පසුව මෙලෙස ගෝලීය න්‍යෂ්ටික අවි සංචිත ඉහළ යන පළමු අවස්ථාව මෙය බවද ලොව න්‍යෂ්ටික බලවතුන් නව දෙනාම සිය න්‍යෂ්ටික අවි සංචිත වර්ධනය කරගනිමින් සිටින බවද එම වාර්තාව මගින් පෙන්වා දී ඇත.
“මේවන වට ඉතාම පැහැදිලි කාරණයක් වන්නේ සීතල යුද්ධයෙන් පසුව ක්‍රමානුකූලව ගෝලීය න්‍යෂ්ටික අවි සංචිත අඩුවෙමින් පැවත තත්ත්වය දැන් අවසන් වෙලා තිබෙන බවයි.” යනුවෙන් ස්ටොක්හෝම් ඉන්ටනැෂනල් පීස් රිසර්ච් ආයතනයේ ජේ්‍යෂ්ඨ සාමාජිකයකු වන හෑන්ස් ක්‍රිස්ටියන් පෙන්වා දෙයි.
ඒ අනුව රුසියාව සතුව න්‍යෂ්ටික අවි රැගෙන යා හැකි මිසයිල ශීර්ෂ 5977ක්ද ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සතුව 5428ක් පවතින අතර එය ගෝලීය න්‍යෂ්ටික අවි රැගෙන යා හැකි මිසයිල ශීර්ෂ වලින් සියයට 90 කි.
කෙසේ වෙතත් 2021 වර්ෂයේදී රටවල් දෙකෙිම න්‍යෂ්ටික අවි රැගෙන යා හැකි මිසයිල ශීර්ෂ වල යම් අඩුවීමක් වාර්තා වුවත් ඊට හේතුව වී ඇත්තේ දෙරටේම භාවිතය ගත් නොහැකි තත්ත්වයට පත්වූ මිසිල ශීර්ෂ විනාශ කිරීමට ගත් තීරණ නිසාවෙනි.
ඒ අනුව යුද කටයුතු වලට භාවිතා කිරීමට හැකියාව පවතින න්‍යෂ්ටික අවි සංචිත වල කිසිඳු අඩුවීමක් පසුගිය කාලය තුලදී සිදුව නොමැති බවද ස්ටොක්හෝම් ඉන්ටනැෂනල් පීස් රිසර්ච් ආයතනය පෙන්වාදෙයි.
එම ආයතනය සඳහන් කරන ආකාරයට ලොව පුරා දැන පවතින න්‍යෂ්ටික අවි රැගෙන යා හැකි මිසයිල ශීර්ෂ සංඛ්‍යාව දොලොස් දහස් හත්සිය පහක් බවට ගණන් බලා ඇති බවත් ඉදිරි දශක කිහිපයේදී මෙම සංඛ්‍යාව වර්ධණය වීමේ වැඩි ඉඩ කඩක් පවතින බවද ඔවුන් සඳහන් කරයි.
පසුගමනය
ඉකුත් දශක කිහිපයේදී ගෝලීය න්‍යෂ්ටික අවි සංචිත ක්‍රමානුකූලව අඩුවීමේ ප්‍රවණතාවයක් පෙන්නුම් කළේය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස සීතල යුද්ධය පැවති කාලයට සාපෙක්ෂව අද වන විට ගෝලීය න්‍යෂ්ටික අවි සංචිත පහෙන් එකක් දක්වා පහත බැස තිබේ. කෙසේ වෙතත් ස්ටොක්හෝම් ඉන්ටනැෂනල් පීස් රිසර්ච් ආයතනය විසින් පසු ගිය කාලයේදී මෙම ප්‍රවණතාවය ආපසු හැරවීමකට ලක්ව ඇති බවට අනාවරණය කරගැනීමට සමත්ව තිබේ.
මේ අතර එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ නිශේද බලය හිමි චීනය, ප්‍රංශය, රුසියාව, එක්සත් රාජධානිය, සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය රට රටවල් සියල්ල සතුවම න්‍යෂ්ටික අවි පවතින අතර මෙම වසර ආරම්භයේදී එම රටවල් සියල්ලම න්‍යෂ්ටික අවි සංචිත වර්ධනය නවතා දැමීමට ක්‍රියා කරන බව ප්‍රකාශ කළේය.
කෙසේවෙතත් මෙම රටවල් පහම මෙම කාලය තුලදී සිය න්‍යෂ්ටික අවි සංචිත වර්ධනය කිරීමටත් වැඩිදියුණු කිරීමටත් පියවර ගෙන ඇති බව ස්ටොක්හෝම් ඉන්ටනැෂනල් පීස් රිසර්ච් ආයතනය පෙන්වා දෙයි. එමෙන්ම රුසියාව විසින් යුක්‍රේන යුද්ධය පදනම් කරගෙන සිය න්‍යෂ්ටික අවි භාවිතා කිරීම සම්බන්ධයෙන් අනතුරු ඇඟවීමක්ද කර තිබීම දැඩි අවධානයක් යොමු කළයුතු කාරණයක් බවට පත්ව ඇත.
අවාදානම්කාරී ප්‍රවනතාවය
ඉහතින් සඳහන් කළ රටවල අතිරේකව න්‍යෂ්ටික අවි සතුවන ඉන්දියාව, පාකිස්ථානය, ඊශ්‍රායලය සහ උතුරු කොරියාව යන රාජ්‍යන්ද පසුගිය කාලය තුලදී සිය න්‍යෂ්ටික අවි සංචිත වර්ධනය කර ගැනීමටත් අවි පද්ධති වැඩිදියුණු කිරීමටත් පියවර ගෙන තිබිණි. මෙහිදී කිසි විටෙක ඊශ්‍රායලය ප්‍රසිද්ධියේ තමන්ට න්‍යෂ්ටික අවි පවතින බවට ප්‍රකාශ කර නොතිබුනද ඔවුන් සතුව න්‍යෂ්ටික අවි පවතින බවට බොහොදෙනා පිළිගන්නා කාරණයකි.
මේ අතර චීනය විසින් පසුගි කාලය තුලදී සිය න්‍යෂ්ටික අවි සංචිත සීඝ්‍රයෙන් වර්ධනය කර ගැනීමට පියවර ගත් අතර ගෙවුනු කෙටි කාලයේදී නව මසයිල ස්ථාන ගතකිරීම 300කට අධික සංඛ්‍යාවක් සිදුකර ඇති බවද වාර්තාවේ.
ඒ අනුව ලොව න්‍යෂ්ටික අවි සතු සියලුම රාජ්‍යන්න සිය අවි සංචිත වර්ධනයටත් වැඩිදියුණු කිරීමටත් පියවරගෙන ඇත. මෙහිදී මේවන විට රුසියානු යුක්‍රේන ගැටුම් වර්ධන වීමත් ඉන්දියාව චීනය සහ පාකිස්ථානය අතර තත්ත්වය උණුසුම් විම සහ උතුරු කොරියාවේ ක්‍රියා කලාපය ඉදිරියේදී දැඩි බලපෑමක් එල්ල කිරිමට හැකියක් පවතී.
